ปฏิบัติการกู้คืนเครือข่ายทั่วโลกนี้ใช้เวลานาน 10 วัน มีการสร้างระบบเครือข่ายใหม่ทั้งหมดกว่า 4,000 เซิฟเวอร์ และติดตั้งโปรแกรมคอมพิวเตอร์เครื่องใหม่ 45,000 เครื่อง แต่กว่าที่ระบบทั้งหมดจะกลับมาสมบูรณ์ก็กินเวลารวม 2 เดือนทีเดียว

นี่ถือเป็นบทเรียนครั้งใหญ่ที่ทำให้ Maersk ตื่นตัวกับการพัฒนาระบบป้องกันความปลอดภัยทางไซเบอร์ (cyber security) เพื่อป้องกันหายนะทางไซเบอร์ที่อาจเกิดขึ้นอีกเมื่อใดก็ได้ เป็นเหตุให้ความปลอดภัยทางไซเบอร์ของ Maersk กลายเป็นจุดแข็งของบริษัทมาจนทุกวันนี้

การโจมตีทางไซเบอร์ครั้งนี้เกิดขึ้นจาก ransomware ที่ชื่อว่า ‘NotPetya’ ซึ่งถูกเคลมว่าเป็นมัลแวร์ที่แพร่กระจายรวดเร็วที่สุด ในวินาทีที่คุณพบมัน ฐานข้อมูลของคุณได้หายไปเรียบร้อยแล้ว

ชื่อ NotPetya นี้ได้มาจาก ransomware ชื่อ Petya ซึ่งเป็นไวรัสคอมพิวเตอร์ที่เกิดขึ้นช่วงต้นปี 2016 เพราะมีความคล้ายคลึงกัน ผู้เสียหายจะได้รับข้อความสแปมให้จ่ายเงินเพื่อปลดล็อกคอมพิวเตอร์ของตนเอง แต่ข้อความจาก NotPetya นั้นเป็นเพียงแค่ตัวหลอก จุดประสงค์ของมัลแวร์ตัวนี้น่ากลัวกว่านั้นมาก มันมุ่งทำลายฐานข้อมูลทั้งหมด

มัลแวร์ตัวนี้พัฒนามาจาก EternalBlue และ Mimikatz เป็นการรวมเอาคุณสมบัติของมัลแวร์สองตัวนี้เข้าด้วยกัน โดย EternalBlue ใช้ช่องโหว่ของวินโดว์โปรโตคอลทำให้แฮกเกอร์เข้าควบคุมคอมพิวเตอร์ที่ไม่ได้ติดตั้งแพตช์จากระยะไกลได้ และ Mimikatz จะดึงข้อมูลพาสเวิร์ดต่าง ๆ ที่บันทึกไว้ในคอมพิวเตอร์มาใช้ในการเข้าถึงเครือข่ายที่ล็อกอินด้วยตัวตนเดียวกัน ซึ่งจะสร้างให้เกิดการส่งต่อไวรัสไปคอมพิวเตอร์อื่นในเครือข่ายได้แบบอัตโนมัติ

การควบรวมคุณสมบัติของมัลแวร์ 2 ตัวนี้ ส่งผลให้ NotPetya สามารถทำให้คอมพิวเตอร์ที่ไม่ได้ติดตั้งแพตช์ติดไวรัส และส่งต่อไวรัสไปยังคอมพิวเตอร์ในเครือข่ายที่ติดตั้งแพตช์ได้อีกด้วย

ถือว่า NotPetya เป็นอาวุธทางไซเบอร์ที่ไม่ได้สร้างความเสียหายให้แค่เป้าหมายของมันเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ในโลกไซเบอร์ที่ไร้พรมแดนนี้ มันสามารถทำลายล้างได้เป็นวงกว้างเลยทีเดียว

สงครามทางไซเบอร์ครั้งนี้ได้ให้บทเรียนครั้งสำคัญกับโลก ธุรกิจน้อยใหญ่ควรเรียนรู้จากเหตุการณ์นี้ เพราะไม่มีใครรู้ล่วงหน้าก่อนว่าจะโดนลูกหลงจากสงครามไซเบอร์ระดับชาติแบบนี้เมื่อใด

ข้อมูลทางธุรกิจมีความสำคัญมาก หากเราไม่มีระบบป้องกันความปลอดภัยทางไซเบอร์ (cyber security) แล้ว เมื่อวันที่เรากลายเป็นเหยื่อของการโจมตีทางไซเบอร์ มูลค่าความเสียหายอาจประเมินค่าไม่ได้เลยทีเดียว

การป้องกันตัวเองนั้นย่อมเป็นตัวเลือกที่ดีกว่าและมีค่าใช้จ่ายน้อยกว่าอย่างแน่นอน

สำหรับอุตสาหกรรมการเดินเรือ IMO ได้ออกกฎข้อบังคับให้องค์กรต้องมีระบบป้องกันความปลอยภัยทางไซเบอร์หรือ cyber security ที่จะเริ่มบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคมของปีหน้าเป็นต้นไป

คำพูดเก่าที่ว่า ‘กันไว้ดีกว่าแก้’ ยังคงเป็นจริงเสมอ หวังว่าทุกคนคงได้เรียนรู้จากเหตุการณ์ครั้งนี้ เหมือนที่บริษัท Maersk เองก็ได้เรียนรู้ด้วยเช่นกัน

อ้างอิง