‘SYSTEM 001’ อุปกรณ์ทำความสะอาดมหาสมุทร พาไปดูเครื่องมือกู้วิกฤตทะเลโลก เครื่องมือที่เริ่มมาจากแนวคิดของเด็กรุ่นใหม่

หลังจากที่เคยเล่าถึงเด็ก Gen Y นาม Boyan Slat ไปว่าเขามีความมุ่งมั่นอย่างแรงกล้าที่จะเก็บพลาสติกออกจากทะเลทุกแห่งทั่วโลก และเขาได้นำเสนอแนวคิดสร้างเครื่องมือในการทำภารกิจนี้ให้ลุล่วง ซึ่งเครื่องมือของเขาถูกตั้งชื่อว่า ‘System 001’

แนวคิดแรกเริ่มในการสร้างเครื่อง System 001 จะใช้ประโยชน์จากกระแสน้ำในมหาสมุทร จากการศึกษาพบว่าน้ำในมหาสมุทรจะไหลเวียนราวกับมีชีวิตและมีจุดกระแสน้ำหมุนวน (gyre) อยู่ 5 จุดใหญ่กระจายอยู่ทั่วโลก ซึ่งในจุดนี้เองที่พบว่าบรรดาเศษพลาสติกทั้งหลายได้ถูกพัดมาลอยรวมกันอยู่ โดยจุดที่ใหญ่ที่สุดนั้นคือ Great Pacific Garbage Patch (GPGP)

เครื่อง System 001 จะถูกนำไปวางลอยตรงจุดกระแสน้ำวนนี้เพื่อดักจับพลาสติกที่กระแสน้ำพัดเข้ามา วิธีนี้สามารถแก้ปัญหาการสิ้นเปลืองพลังงานและดูคุ้มค่ามากกว่า เพราะหากใช้เรือลากอวนเพื่อเก็บพลาสติกในท้องทะเลที่มีอยู่ตอนนี้ออกให้หมดจะต้องใช้เวลาร่วม 1,000 ปี เนื่องจากการสำรวจทั้งทางทะเลและทางอากาศปรากฏว่าพบเศษพลาสติกล่องลอยอยู่ประมาณ 80 ล้านกิโลกรัม ซึ่งถ้าเอาสะสมรวมกันแล้วจะมีพื้นที่ใหญ่กว่าประเทศฝรั่งเศสถึง 3 เท่าเลยทีเดียว

การออกเรือมากมายเพื่อลากอวนเก็บพลาสติกในทะเลอาจจะแก้ปัญหาพลาสติกได้ แต่อาจนำมาซึ่งปัญหาการปล่อยก๊าซคาร์บอนสู่บรรยากาศของโลกอีกต่อหนึ่ง ซึ่งไม่เป็นการดีเลย

System 001 ถูกออกแบบโดยนำเอาลักษณะครีบอันเหมือนปีกนกของปลากระเบนมาเป็นแนวทาง ทั้งนี้เพื่อให้สามารถทนทานกับคลื่นลมทะเลที่แปรปรวนได้เป็นเวลานานเพื่อกักเก็บพลาสติกเอาไว้ในโครงสร้างของเครื่องลอยน้ำรูปครึ่งกลม ซึ่งกว่าจะได้ข้อสรุปโครงสร้างที่ว่านี้ได้มีการทดสอบวัดหาขนาดที่เหมาะสมและทำตัวต้นแบบทดลองใกล้ชายฝั่งหลายร้อยครั้ง จนท้ายที่สุดจึงนำออกไปทดสอบในสถานที่จริง โดยเลือกจุดทดสอบที่ GPGP

ทีมงานไม่ได้คาดหวังความสำเร็จสมบูรณ์แบบ 100% แต่อย่างน้อยหลังการทดสอบ 4 เดือนแรกกับ System 001 นี้ก็สามารถพิสูจน์หัวใจสำคัญของแนวคิดได้เป็นผลสำเร็จ โดยพบว่ารอบ ๆ System 001 มีพลาสติกเข้ามากองรวมและถูกกักเก็บไว้ภายในโครงสร้างของเครื่องได้เป็นอย่างดี แม้ว่าการกักเก็บยังทำได้ไม่สมบูรณ์แบบมากนัก และที่สำคัญคือตัวเครื่องไม่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมเพิ่มเติมใด ๆ เลยทั้งสิ้น

สิ่งที่ต้องนำกลับมาปรับแก้คือตัวโครงสร้างของเครื่องที่พบว่าเกิดความเสียหายขึ้นในระหว่างการทดสอบ นอกจากนี้ยังต้องปรับปรุงระบบกักเก็บพลาสติกเอาไว้ในเครื่องเพิ่มเติมอีกเนื่องจากมีพลาสติกบางส่วนกระฉอกข้ามเครื่องอันเป็นผลมาจากกระแสน้ำ และยังต้องปรับความเร็วการเคลื่อนที่ของเครื่องอีกเล็กน้อยเพื่อให้ลอยน้ำไปพร้อมกับพลาสิกที่กักเอาไว้อีกด้วย 

หลังการปรับการออกแบบแก้ไขจุดด้อยที่พบจากการทดสอบครั้งแรก ทีมงานได้นำเครื่องออกไปทดสอบอีกครั้งโดยใช้ชื่อใหม่ว่า “System 001/B” ซึ่งได้ผลทดสอบสำเร็จลุล่วงเป็นที่หน้าพอใจ หลังจากนี้ทีมงานจะพัฒนาเครื่องรุ่นต่อไปและขยายพื้นที่การทดสอบให้เต็มรูปแบบมากยิ่งขึ้น 

อ้างอิง